تاریخچه پیدایش مانتو
مانتو (از فرانسوی manteau ) یا روپوش لباس گشادی است که روی لباس‌های دیگر پوشیده میشود. امروزه مانتو در ایران، کارکردهای اداری، فرهنگی، مذهبی و حتی ی دارد.
شاید برایتان جالب باشد بدانید پوششی که ما امروزه به عنوان مانتو از آن استفاده می‌کنیم با پیراهن‌هایی به نام مانتو که پوشیدن آنها اواخر قرن هفدهم و هجدهم میلادی در کشورهای اروپایی متداول و مرسوم بوده، از نظر شکل ظاهری بسیار متفاوت است.
اگرچه ممکن است به نظر برسد که استفاده از چنین پوششی تنها در کشورهای اسلامی رایج است، اما این واژه در حقیقت نخستین بار به پیراهن‌های بلند و گشاد نه که در کشورهای اروپایی برای مجالس مهمانی طراحی و دوخته می‌شد، اطلاق شد.
بتدریج تغییراتی در طراحی این نوع پوشش نه ایجاد شد که در نتیجه آن امروزه در این کشورها به رداهای بلند و گشادی که روی لباس‌های راحتی پوشیده می‌شوند، مانتو گفته میشود.
هدف از طراحی این نوع پوشش در قرن هفدهم میلادی این بود که بتوان برای کت و دامن‌های بلندی که از متداول‌ترین پوشش‌های نه بود، جایگزین مناسبی پیدا کرد.
اندازه آستین این نوع پیراهن‌ها تا آرنج بود و سرآستین‌های چین‌دار بسیار زیبایی برای آنها طراحی می‌شد. پارچه‌ای متفاوت و متناسب با پارچه انتخاب شده برای قسمت دامن پیراهن در نظر گرفته می‌شد که به عنوان رودامنی روی دامن می‌دوختند.
قسمت جلوی رودامنی به سمت کناره‌ها جمع می‌شد تا دامن لباس نیز قابل دیدن باشد. دامن این نوع پیراهن‌ها معمولا بلند بود و هنگام راه رفتن به صورت دنباله روی زمین کشیده می‌شد؛ اما از آنجا که راه رفتن با این نوع دامن اغلب مشکل بود، به مرور زمان تغییراتی در طراحی این نوع دامن‌ها ایجاد شد و پارچه‌های قلاب‌دوزی شده که به انتهای پایینی دامن متصل می‌شدند، جایگزین دامن‌های بلند دنباله‌دار شد.
اواخر قرن هجدهم میلادی مانتو به عنوان یک پوشش متداول برای مکان‌های رسمی شناخته شد که نخستین بار در دادگاه‌ها مورد استفاده قرار گرفت.
دلایل متفاوتی در خصوص این که چرا به چنین لباس‌های بلند واژه مانتو اطلاق شده است، وجود دارد که موافقان و مخالفان زیادی دارد. Montua نام مکانی در کشور ایتالیاست که از مراکز مهم تولید نوعی پارچه ابریشمی گرانقیمت محسوب میشود که در دوخت مانتوهای قدیمی از آن استفاده می‌شده است. بسیاری بر این باورند که شاید انتخاب این نام برای این نوع پوشش نه برگرفته از محل تولید پارچه‌ای باشد که نخستین بار برای دوخت مانتو از آن استفاده شده است؛ در حالی که گروهی دیگر بر این باورند مانتو واژه‌ای فرانسوی است که از واژه فرانسوی Manteau به معنی کت مشتق شده و جالب این که به همین دلیل در گذشته به خیاط‌های نه‌دوز، مانتودوز گفته می‌شده است.
تنها نمونه‌های معدودی از لباس‌های نه متعلق به قرن هفدهم میلادی که به آنها مانتو گفته می‌شده است، وجود دارد.
در نمایشگاه لباس موزه هنر مترو پولیتن، یک مانتوی پشمی قلاب‌دوزی شده و همچنین یک مانتوی ابریشمی به رنگ صورتی وجود دارد که قدمت آن به سال ۱۷۰۸ میلادی برمی‌گردد.
اغلب مانتوهای قدیمی سبک اروپایی که در موزه‌های بزرگ به نمایش گذاشته شده‌اند، مانتوهای رسمی هستند که استفاده از آنها به عنوان نوعی پوشش رسمی در دادگاه‌ها متداول بوده است؛ بنابراین علی‌رغم این که امروزه به پوشش‌های بسیار زیبا و گرانقیمت که به عنوان جزیی از لباس روی لباس‌های شب و لباس‌های مهمانی پوشیده میشود ، مانتو گفته میشود.
در گذشته به لباس‌های مجلسی بلند که دنباله آن روی زمین کشیده می‌شد، مانتو گفته می‌شد.
به نظر می‌رسد نام آنچه امروز در بسیاری از کشورهای اسلامی به عنوان مانتو از آن استفاده میشود نیز برگرفته از نام همین لباس‌هایی باشد که قدمتی کهن در تاریخ کشورهای اروپایی دارد.
از آنجا که در گذشته دوخت این نوع لباس‌ها به مهارت خاصی نیاز داشت، بنابراین دختران جوان نمی‌توانستند همچون دیگر مهارت‌ها این کار را نیز از مادر خود بیاموزند. از سوی دیگر معمولا برای دوخت این نوع لباس‌ها از پارچه‌های نفیس و گرانقیمتی استفاده می‌شد و به این ترتیب دوخت مانتو به عنوان یک حرفه تخصصی شناخته شده و از آن پس به افرادی که در دوخت لباس‌های نه و بویژه مانتو تخصص داشتند، خیاط نه‌دوز گفته شد.
اگرچه پس از قرن نوزدهم میلادی با توجه به این که پوشیدن مانتو به شکل سنتی و متداول آن در گذشته مرسوم نبود، افرادی که به عنوان مانتودوز در دوخت لباس نه تخصص داشتند، به عنوان خیاط لباس‌های نه در این حرفه به فعالیت مشغول بودند؛ اما همچنان در هریک از شهرهای اروپایی و آمریکایی حداقل یک فروشگاه بزرگ به عنوان محل اشتغال مانتودوزها برای فروش مانتو و کلاه نه اختصاص یافته بود و به همین علت بیشتر خانم‌هایی که در زمینه دوخت لباس نه تخصص داشتند نیز به عنوان مانتودوز در آن جوامع شناخته شده بودند.
با تغییرات و تحولات چشمگیری که در سبک لباس‌پوشیدن افراد به وجود آمد، محدودیت‌های بسیاری در این زمینه ایجاد شد و لباس سنتی بتدریج به دست فراموشی سپرده شد و تنها ردپایی از آنها در موزه‌های هنری بزرگ به جای ماند. پس از آن افرادی که در دوخت لباس‌های نه تخصص داشتند، عنوان جدیدی را برای خود انتخاب کرده‌اند و از آن پس به آنها خیاط نه‌دوز گفته شد.
در ایران ، مانتو به عنوان نوعی حجاب اسلامی برای ن استفاده میشود.همچنین از گذشته‌های دور، در مدارس دخترانه مانتو به عنوان لباس متحدالشکل (فرم) دانش‌آموزان به کار می‌رفته و امروزه نیز به کار می‌رود.
http://saramode.blogfa.com
درباره این سایت